Panamada güclü quraqlıq qlobal gəmiçilik sənayesini vurdu. Daşıma qiymətləri və vaxt bir neçə dəfə artıb
“Financial Times” yazır ki, qeyri-adi musson quraqlığı Panama kanalının dayazlaşmasına və nəticədə gəmilərin tranzitinə məhdudiyyətlərin sərtləşməsinə səbəb olub.
Panama Kanalı Administrasiyası (ACP) yazda məhdudiyyətləri tədricən tənzimləməyə başladı: məsələn, may ayında ən böyük gəmilər üçün maksimum hədd azaldıldı - aprelin əvvəlində 50 futa qarşı 44 fut (13,41 metr) idi. İyulun sonundan etibarən kanalın sutkalıq tutumu məhdudlaşdırılıb və hazırda bu, orta hesabla 32 gəmi təşkil edir.
ACP-nin həyata keçirdiyi tədbirlər malların çatdırılma müddətinin artmasına səbəb olub. Xüsusilə, Norton Lilly gəmiçilik agentliyinin məlumatına görə, mayeləşdirilmiş təbii qazı kanal vasitəsilə daşıyan iri tankerlərin orta işləmə müddəti iyulun 10-dan avqustun 10-dək 8 gündən 18 günə yüksəlib. Tankerlərdə tədarükdə fasilələr digər gəmilərlə müqayisədə daha çox olur, çünki konteyner gəmiləri çox vaxt kanala girişi aylar əvvəldən sifariş edirlər.
Keçən cümə günü, avqustun 11-də, MarineTraffic monitorinq platformasının məlumatlarına görə, keçməyi gözləyən gəmilərin ümumi sayı bir ilin eyni gününə nisbətən 16% artaraq 264 ədədə çatdı.
Yükdaşıma xərcləri də artıb: Xenet-in hesablamalarına görə, kanal vasitəsilə Çindən ABŞ körfəzi sahillərinə 40 futluq konteynerin ekspress daşınmasının qiyməti iyunun sonundan etibarən 36% artaraq 2,4 min dollara çatıb.
Mövcud vəziyyət daşıyıcıları Almaniyanın Hapag-Lloyd operatoru kimi kanal vasitəsilə yüklərin çatdırılması üçün əlavə ödənişlər tətbiq etməyə və ya alternativ marşrutlar seçməyə vadar edir. Məsələn, İsveçrə logistika provayderi Kuehne & Nagel müştərilərə Asiyadan ABŞ-a səyahət edən konteynerlərin Süveyş kanalına yönəldilə biləcəyi barədə məlumat verdi, baxmayaraq ki, ekspertlər bunun səyahət vaxtının bir həftəyə qədər arta biləcəyini söyləyirlər.
Cənubi Amerikanın qərb sahillərindən ərzaq və içkilərin tədarükünün gecikməsi fonunda Avropada ərzaq inflyasiyasının artması logistika sahəsində daha da pozulmalara səbəb olur. MDS Transmodal-ın məlumatına görə, ötən il bu kateqoriyadan olan mallar iki region arasında konteyner daşımalarının 77%-ni təşkil edib.
Hava şəraiti yaxşılığa doğru dəyişməsə, məhdudiyyətlər 2024-cü ilə qədər qüvvədə qalacaq. Eyni zamanda, ACP-yə görə, ölkənin itirilmiş mənfəəti 200 milyon dollara çata bilər.
