Manatın məzənnəsinin sabit qalması yeni problem yaradıb
Valyuta bazarında təklif tələbi 1 milyard manata yaxın üstələyir. Mərkəzi Bank bu il valyuta bazarından 391 milyon dollar valyuta alsa da, Sədr Elman Rüstəmov əlavə alışları doğru variant hesab etmir.
Azərbaycan Mərkəzi Bankının Dollar/Manat məzənnəsinin dəyişməsinə imkan verməməsi valyuta bazarında satılmayan Dollar vəsaitinin artmasına səbəb olur. Verilən məlumata görə, hazırda təklif tələbi üstələyir, əgər Mərkəzi Bank məzənnənin dəyişməsinə icazə versə Manat Dollar qarşısında xeyli möhkəmlənər.
ENA.az əməkdaşının sualına cavab olaraq Mərkəzi Bankın sədri Elman Rüstəmov bildirib ki, builki neft qiymətləri profisitli ticarət balansını dəstəkləyir. Yəni, əsasən neftin yüksək qiymətləri hesabına ixracın artması ölkəyə daha çox valyutanın daxil olması ilə nəticələnir:
“Valyuta bazarında təklifin tələbi üstələməsi valyuta ehtiyatlarının artması üçün şərait yaradıb. İlin ötən dövrü üzrə valyuta bazarında təxminən 940 milyon dollar məbləğində profisit yaranıb. O cümlədən, Dövlət Neft Fondunun sata bilmədiyi 548 milyon dollar vəsaiti var. Mərkəzi Bank valyuta bazarından 391 milyon dollar valyuta alıb”.
Elman Rüstəmov əlavə edib ki, Mərkəzi Bank valyuta bazarındakı bütün profisiti ala bilməz. Valyutanın alınması dövriyyəyə əlavə Manat kütləsinin verilməsi deməkdir:
“Mərkəzi Bankın valyuta bazarındakı bütün profisiti alması arzuolunan variant deyil, əlavə pul emissiyasına gətirib çıxardır. Bu isə pul kütləsinin idarə edilməsində əlavə problemlər yarada bilər”.
Elman Rüstəmov bildirib ki, bu gün valyuta bazarında satılmayan valyutanın dərdini çəkirlər:
“Bu gün bizim böyük qayğımız, bu vəsaitləri ilin sonunadək necə sataq ki, dövlət büdcəsi öz öhdəliklərini yerinə yetirə bilsin”.
Qeyd edək ki, Dövlət Neft Fondu valyuta vəsaitlərini sataraq dövlət büdcəsinə transfer edir.
Baş bankir deyib ki, Mantın həm bahalaşması, həm də ucuzlaşması zərərlidir. Ölkədə aşağı inflyasiyanın başlıca səbəbi Dollar/Manat məzənnəsinin sabit qalmasıdır. Dolların bahalaşması bazarda məhsulların bahalşaması ilə nəticələnir, buna görə məzənnənin sabit saxlanılması məqsədəuğundur:
“Açıq demək lazımdır, biz sabit məzənnə rejimində qalmağa məcburuq. Bu gün Azərbaycandakı aşağı inflyasiyanın başlıca səbəbi məzənnənin sabit qalmasıdır.
Manatın revalvasiyası (bahalaşması) da milli iqtisadiyyatımız üçün zərərli ola bilər. İqtisadi siyasətin ən başlıca məqsədləri qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilməsi, ixracın şaxələndirilməsidir. Bahalı manat bu prosesin qarşısında maneələr yarada bilir”.
