Fitch: Azərbaycanda iqtisadi vəziyyət 2021-ci ildə düzələcək
Neftin qiymətinin kəskin ucuzlaşması və COVİD-19 koronavirusun yayılmasının qarşısının alınması üzrə tədbirlər 2020-ci ildə Azərbaycanda iqtisadi fəallığın zəifləməsinə gətirəcək, vəziyyət 2021-ci ildə düzələcək. “Fitch” beynəlxalq reytinq agentliyində belə hesab edirlər.
“COVİD-19 infeksiyasının yayılması və neftin qiymətinin kəskin ucuzlaşmasının qarşısının alınması üzrə tədbirlər iqtisadi fəallığın azalmasına gətirəcək.
“Fitch”in proqnozlarına görə, 2020-ci ildə ümumi daxili məhsulun (ÜDM) azalması 4,8% təşkil edəcək, çünki gəlirlər, istehlak və qeyri-neft sahəsində fəallıq hərəkət məhdudiyyəti və davamlı məzuniyyətdən zərər görəcək.
"2021-ci ildə neftin qiymətinin və birgə tələbat bərpa olunacağı halda ÜDM-in artımının 2,5% təşkil edəcəyini poroqnozlaşdırırıq”, - agentliyin məlumatında qeyd olunur.
Cari ilin yanvar ayında “Fitch” 2020-2021-ci illərdə ÜDM-in artımını illik 2,2% səviyəsində proqnozlaşdırıb.
Agentliyin qiymətləndirmələrinə görə, koronavirus pandemiyası və neftin aşağı qiymətindən mənfi təsir hökumətin 2,5 milyard manat dəyərində (1,5 milyard dollar) qiymətləndirilən biznes və əhalinin dəstəklənməsi üzrə tədbirlərlə yümşalacaq.
Eyni zamanda, agentlik hesab edir ki, neftin qiymətinin davamlı aşağı olması zamanı hasilat və neft-qaz sektoruna investisiyalar yəqin ki, azalacaq.
“Fitch” cari il Azərbaycanda inflyasiyanı 1,5% (yanvar proqnozu – 3,3%), 2021-ci ildə - 3,5% (yanvar proqnozu – 3,4%) səviyyəsində proqnozlaşdırır.
“Neftin qiymətinin kəskin ucuzlaşması Dövlət Neft Fonduna (ARDNF) neftdən daxil olan fiskal gəlirləri mühüm dərəcədə azaldacaq, eyni zamanda sosial ödənişlər və müavinətlərlə bağlı cari xərclər artacaq, çünki işsizliyin səviyyəsi 2019-cu ildə 5%-dən 8%-dək artacaq. “Fitch” fiskal qaydaların müvəqqəti dayandırılmasını gözləyir ki, hökumət böhrana reaksiya verə bilsin”, - agentlik qeyd edir.
DÖVLƏT BORCU YÜKSƏLƏCƏK
“Fitch” Azərbaycanın güclü fiskal və xarici buferlərini, dövlət borcunun aşağı səviyyədə olduğunu (2019-cu ilin sonuna ÜDM-in 19,1%-i) vurğulayır. “Bizim proqnozlara görə, 2020-ci ildə dövlət borcu ÜDM-in 23%-dək yüksələcək. Səbəb COVİD-19 pandemiyası dövründə dövlət dəstəyi tədbirlərinin bir hissəsinin maliyyələşdirilməsidir. 2021-ci ildə dövlət borcu ÜDM-in 22,2%-dək azalacaq”, - məlumatda qeyd olunur.
TƏDİYYƏ BALANSINDA KƏSİR GÖZLƏNİLİR
Agentliyin qiymətləndirmələrinə görə, neftin qiymətinin ucuzlaşması səbəbindən Azərbaycanın tədiyə balansının cari əməliyyatlar hesabının kəsiri ÜDM-in 2,8%-ni təşkil edəcək, lakin 2021-ci ildə neftin qiymətinin bərpası fonunda 5,2% profisitlə əvəz olunacaq.
Azərbaycan hökuməti 2020-ci ildə ÜDM-nin artımını 3% səviyyəsində proqnozlaşdırır. Bununla belə, hökumət koronavirus pandemiyası və neftin ucuzlaşması nəzərə alınmaqla ÜDM-nin templəri ilə bağlı yeni proqnozu hələ dərc etməyib.
2019-cu ildə Azərbaycanda ÜDM 2,2% artıb.
