Neft beş ayın ən yüksək həddinə çatdı - QİYMƏT (18.06.2025)
ABŞ-ın münaqişəyə qoşula biləcəyi ilə bağlı fərziyyələr Yaxın Şərqdə tədarükün kəsilməsi ilə bağlı narahatlıqları artırdığından, İsrail keçən həftə İrana hücumlarına başladıqdan sonra neft qiymətləri təxminən 10 faiz artıb və yenə də bahalaşır.
Brent markalı neftin bir bareli 76 dollardan yuxarı, ABŞ xam nefti isə 75 dollar ətrafında ticarət edilib. Bu, neftin qiymətini beş ayın ən yüksək həddinə çatdırıb. ABŞ prezidenti Donald Tramp İrandan “şərtsiz təslim olmaq” tələb edib və sosial mediada ölkənin lideri Ayətullah Əli Xameneiyə mümkün hücumla bağlı xəbərdarlıq edib.
İndiyədək İranın xam neft ixracı infrastrukturu zədələnməyib və münaqişənin təsiri əsasən dəniz nəqliyyatı ilə məhdudlaşıb. Yaxın Şərq dünya neftinin təxminən üçdə birini istehsal edir və daha geniş münaqişə qiymətləri yüksəldə bilər.
Bu düşmənçiliklər qlobal bazarları silkələdi. İnvestorlar qızıl kimi təhlükəsiz aktivlərə üz tutduqca, neft qiymətlərindəki dəyişkənlik son üç ilin ən yüksək səviyyəsinə çatıb. Brent markalı neftin fyuçers spredləri kəskin şəkildə artıb və bu, tədarük çatışmazlığı ilə bağlı narahatlıqlara işarə edir. Əlavə olaraq, 2022-ci ildə Rusiya-Ukrayna müharibəsindən sonra neft variantları həmişəkindən daha yüksəlişli görünür.
Neft bazarı üçün ən böyük narahatlıq Hörmüz boğazına yönəlib, lakin hazırda Tehranın dar su yolunda gəmiçiliyi pozmaq niyyətində olduğuna dair heç bir əlamət yoxdur. Səudiyyə Ərəbistanı da daxil olmaqla, dünya xam neft hasilatının təxminən beşdə biri bu boğazdan keçir.
"Trampın İrandan "şərtsiz təslim olma" tələbi və ölkənin ali liderini hədələməsi göstərir ki, diplomatiya artıq seçim deyil. Ən pis ssenaridə Hörmüz boğazının blokadası qiymətləri kəskin şəkildə yüksəldə bilər", - Saxo Markets-in baş investisiya strateqi Charu Chanana əlavə edib.
