Rusiyada rubl çöküşü davam edir. Ekspertlər "valyuta böhranı"ndan danışır
Amerika valyutasının birjadankənar məzənnəsi 2022-ci ilin martından etibarən maksimumunu yeniləyərək 113 rubl/$ səviyyəsində möhkəmləndi. Həftənin əvvəlindən dollar demək olar ki, 9 rubl bahalaşıb. Dolların rəsmi məzənnəsi isə 5,43 rubl artıb və 108 rubl/$ səviyyəsindən yuxarıda dayanır.
Bu çöküşə ötən həftə Amerikanın 50 Rusiya bankına qarşı tətbiq etdiyi sanksiyalara görə daxili bazarda valyuta qıtlığı səbəb olub. Belə şəraitdə idxalçılar və özəl investorlar tərəfindən valyutaya artan tələb adekvat təklif tapmır və onun məzənnəsini yeni zirvələrə çatdırır.
Maliyyə analitikləri Rusiyada tam şəkildə valyuta böhranından danışırlar, çünki çərşənbə günü rubl banklararası bazarda dəyərinin 7%-dən çoxunu itirib. Vəziyyətə yəqin ki, Amerikanın “Qazprombank”a qarşı sanksiyaları təsir edib. İxracın əsasını təşkil edən xammalın xarici ticarət ödənişləri məhz onun vasitəsilə həyata keçirilir. Nəticədə ölkəyə valyuta daxilolmalarının daha da azalması gözlənilir. Rusiya ixracatçıları üçün onu idxal etmək çətinləşir. Eyni zamanda, idxalçılar tərəfindən xarici valyutaya tələb yüksək səviyyədə qalır ki, bu da rublun məzənnəsini aşağı salır.
Onun dinamikası yeni sanksiyaların xaricdə enerji resurslarının tədarükünü azaldıb-azalmayacağından, eləcə də tənzimləyicinin davranışından asılı olacaq.
Çərşənbə axşamı axşam Mərkəzi Bank məlumat yayıb. “Dəyişkənliyi azaltmaq üçün” o, bu ilin sonuna qədər daxili bazarda xarici valyuta almayacaq. Eyni zamanda, Mərkəzi Bank gündə 8,4 milyard ruba ekvivalent dollar satmağa davam edəcək.
Müşahidəçilərin qeyd etdiyi kimi, bir il əvvəl Mərkəzi Bank artıq bu tədbiri tətbiq etdi və nəticələr əldə etdi, lakin digər addımlarla birlikdə - ixracatçıların Rusiyada satması tələb olunan valyuta gəlirlərinin payını artırdı və əsas məzənnəni artırdı. İndi artıq 21% yüksək səviyyədədir və dost olmayan ölkələrdən valyuta idxalı çətinləşib, ona görə də Mərkəzi Bankın volatilliyi azaltmaq imkanları da məhduddur.