“Harasa qaçmaqla heç bir şey düzəlməyəcək” - Araz Ağalarov
Azərbaycanlı biznesmen Araz Ağalarov son zamanlar dünya gündəmini narahat edən koronavirus və dolların ucuzlaşması ilə bağlı “Komsomolskaya pravda” nəşrinə müsahibə verib.
ENA.az həmin müsahibəni təqdim edir:
- Aras İskəndəroviç, sizə zəng etdim və səsiniz çox yaxşı eşidilir!
- Səs yaxşıdır, ancaq vəziyyət o qədər də deyil. Məsələ budur ki, valyuta birjasında belə bir başlanğıcda rublu 15% ucuzlaşdırmağımız iqtisadiyyatımızın hələ də neft və qazdan asılı olması deməkdir.
- Ucuzlaşma bu gün olub?
- Bəli. Dollar və avro kursu 72 və 82 rubl müəyyən olunub. Və bu onu göstərir ki, hakimiyyət başa düşür ki, neftin hazırkı qiymətində məzənnə bu cür olmalıdır.
- Yəni, bu gün rubl nə qədər ucuzlaşıb?
- Məlumdur ki, rublun dollara olan kursu 67 və ya 68 idi, bu gün 72 dollar olub. Avro isə 82-yə qalxdı. Pis deyil.
- Bu, çöküş deyil?
- Xeyr, bu, çöküş deyil. Ancaq əmanət saxlayan, xarici valyutada kredit alan insanlar üçün çox ciddi zərbədir. Ancaq düşünürəm ki, proses idarə olunur. Bundan çıxmalıyıq.
- Koronavirus da buna təsir edib?
- Koronavirus bu vəziyyəti tətiklədi. Vəziyyət bundan əvvəl OPEK danışıqlarında inkişaf etməyə başladı və koronavirus isə bu prosesi qızışdırdı. Biri digəri ilə üst-üstə düşdü.
- İstənilən halda, bu vəziyyətdə adi vətəndaşlar necə hərəkət edə bilər?
- Artıq heç necə. Məsələ odur ki, rublun kursu kəskin şəkildə dəyişdi. Düşünürəm ki, daha aşağı düşməməlidir. Görünür, onu hesablama ilə müəyyənləşdiriblər və indi isə saxlayacaqlar.
- Yəni, neft və rubl üçün nə proqnoz verilə bilər?
- Proqnoz budur ki, neft daha düşməyəcək. Düşünürəm ki, artıq kifayət qədər düşüb və eniş dayanmalıdır. Koronavirusun təsiri odur ki, nəqliyyat dayandırılmalı oldu. Təyyarələr uçmur, aviasiyada nəqliyyat üçün yanacaq sərfiyyatı yoxdur və bir çox liman dayanıb. Bu o deməkdir ki, artıq neftə əvvəlki dərəcədə tələbat yoxdur. Bu məsələnin bir tərəfi.
- Digər tərəfdən, ərəblərlə razılaşa bilmədilər. Bu isə ikinci problemdir. Və bu ona gətirdi ki, ərəblər əsəbləşərək dedilər: biz indi neft hasilatını daha da artıracağıq. Bütün bu amillər neft bazarına təzyiq göstərir. Həm də neft bazarı, neft qiymətləri rubla təzyiq göstərir. Bütün hekayə budur.
- Bütün bunlar nə qədər davam edəcək?
- Düşünürəm ki, iki aya yoluna düşməlidir. Onda vəziyyət pis-yaxşı düzələcək.
- Bu çətin vəziyyətdə Mişustin (Baş Nazir- red.) hökumətinin fəaliyyətlərini necə qiymətləndirirsiniz?
- Düşünürəm ki, onlar hər şeyi düzgün etdilər.
- Kursun hansı səviyyədə ola biləcəyini hesabladıqdan sonra o dərhal müəyyən olundu, yoxsa valyuta öz məzənnəsini tapana qədər sürünəcəkdi. Bu baş verdikdə isə hamını əsəbiləşdirir. Əhali qorxur, mübadilə nöqtələrinə qaçır. İndi hamı başa düşdü ki, kurs belə olacaq - 72 - 82. Və heç nə etmək olmaz. Harasa qaçmaqla heç bir şey düzəlməyəcək.
- Bu vəziyyətdə nə məsləhət görürsünüz? Sakit olmaq və panikaya düşmədən həyata davam eləmək?
- Bu, həmişə edilməlidir - bütün hallarda. Üstəlik, indiki Rusiya reallığında ən pis vəziyyətdə olan biz deyilik. Digər ölkələrdə hər yer bağlanır, şəhərlər ölü təəssüratı bağışlayır. Bizdə vəziyyət hələ ki, daha yaxşıdır.
- Həm milli valyuta, həm də neft qiymətlərini nəzərdə tutursunuz?
- Bu məsələdə koronavirusla bağlı problemi nəzərdə tuturdum.