Avropanın Rusiyadan neft idxalı 90% azaldı - TAVAN QİYMƏTLƏRİ NECƏDİR?
Avropa Statistika İdarəsi (Eurostat) mart ayında üzv ölkələrin Rusiyadan xam neft və neft məhsulları idxalı ilə bağlı məlumat yayıb. ENA.az xəbər verir ki, AB-nin Rusiyadan xam neft və neft məhsullarının ümumi idxalı 1,4 milyon ton olub.
Sözügedən idxal 2019-2022-ci illərdə ayda 15,2 milyon ton səviyyəsində olub. Belə ki, Aİ-nin Rusiyadan xam neft və neft məhsullarının ümumi alışı mart ayında 90 faiz azalıb.
Aİ müharibədən əvvəlki 2022-ci ilin yanvarında Rusiyadan 12,4 milyon ton xam neft idxal edib.
Sanksiyalar çərçivəsində embarqo tətbiqinin qüvvəyə mindiyi 2022-ci ilin dekabrında AB-nin xam neft idxalı 70 faiz azalaraq 3,7 milyon tona düşüb. Xam neft idxalı bu ilin mart ayında müharibədən əvvəlki ayla müqayisədə 91 faiz azalaraq 1,17 milyon tona düşüb.
Aİ-nin 2022-ci ilin yanvar ayında 3,3 milyon ton olan neft məhsulları idxalı, ikinci embarqo qərarından sonra 2023-cü ilin fevralında 80 faiz azalaraq 0,7 milyon tona düşüb. Bu ilin mart ayında neft məhsullarının idxalı müharibədən əvvəlki ayla müqayisədə 92 faiz azalaraq 0,3 milyon ton təşkil edib.
Müharibədən əvvəl Aİ ölkələri neftin təxminən 25 faizini və təbii qazın 40 faizini Rusiyadan alırdı.
Rusiya neftinə qarşı sanksiyalar
Rusiyadan dəniz yolu ilə daşınan neftin idxalına qoyulan qadağa və bir barel üçün 60 dollar tavan qiyməti 2022-ci il dekabrın 5-dən qüvvəyə minib.
Bu çərçivədə Rusiya nefti üçüncü ölkələrə müəyyən edilmiş qiymətdən yüksək qiymətə satılarsa, G7 və Aİ ölkələrindəki şirkətlər bu neftə daşınma, sığorta və brokerlik kimi müxtəlif xidmətlər təklif edə bilməz. Bu xidmətləri göstərmək üçün Rusiya nefti tavan qiymətindən aşağı satılmalıdır.
Aİ-nin Rusiyadan dəniz yolu ilə daşınan dizel və maye yanacaq kimi müxtəlif neft emalı zavodu neft məhsullarının idxalına qadağa və bu məhsullara tavan qiymət tətbiqi fevralın 5-dən başlayıb.
Bu çərçivədə Qərb ölkələri Rusiyaya iki fərqli tavan qiymət tətbiq etməyə başladılar, yəni yüksək dəyərli və aşağı dəyərli neft emalı məhsulları. Rusiya dizel yanacağı və kerosin üçün tavan qiyməti 100 dollar, daha ucuz maye yanacaq və açıq rəngli neft məhsulları üçün isə 45 dollar müəyyən edilib.
