“2026-cı ilə qədər ümumi dövriyyədə nağd ödənişlərin payını 55%-ə çatdırmağı hədəfləyirik”
Azərbaycan Mərkəzi Bankı Azərbaycanın 2022-2026-cı illərdə sosial-iqtisadi inkişafı strategiyası çərçivəsində nağdsız ödənişlərin ümumi dövriyyədə xüsusi çəkisini 55 faizə çatdırmaq niyyətindədir.
Bunu Mərkəzi Bankın baş direktoru Fərid Osmanov deyib.
Onun sözlərinə görə, qurum həm bank, həm də sığorta sektorunda, kapital bazarında, rəqəmsal transformasiyada və ödəniş ekosistemində ölkədə rəqəmsal ödənişlərin və imkanların daha da gücləndirilməsi, genişləndirilməsi və artırılmasına yönəlmiş layihələr həyata keçirmək niyyətindədir.
“Bu təşəbbüslərin həyata keçirilməsi çərçivəsində iki prioritet istiqamət müəyyən edilib: maliyyə sabitliyi və maliyyə inklüzivliyi. Maliyyə sabitliyini təmin etmək üçün milli ödəniş sistemləri və beynəlxalq standartlaşdırma ilə ödənişlərin həyata keçirilməsinin təhlükəsizliyinin gücləndirilməsinə yönəlmiş layihələrdən danışmaq olar. Beləliklə, biz milli ödəniş sistemləri üzrə ödənişləri hər il beş faiz artırmağı hədəfləyirik. Maliyyə inklüzivliyinin genişləndirilməsi sahəsində Mərkəzi Bank tərəfindən nağdsız ödənişlərin payının artırılması üçün tədbirlər görülür. Biz 2026-cı ilə qədər ümumi dövriyyədə nağd ödənişlərin payını 55 faizə çatdırmağı hədəfləyirik”, – deyə o bildirib.
F.Osmanov qeyd edib ki, maliyyə bazarında rəqəmsal transformasiyanın sürətləndirilməsi, maliyyə inklüzivliyinin genişləndirilməsi, o cümlədən rəqəmsal platformalarda müştərilərə bank xidmətlərinin göstərilməsi və maliyyə xidmətlərinin əlçatanlığının təmin edilməsi məqsədilə Mərkəzi Bank tərəfindən bir sıra tədbirlər həyata keçirilir.
“2021-2023-cü illər üçün rəqəmsal ödənişlər strategiyasının bir hissəsi olaraq biz beş istiqamətdə işləyirik: rəqəmsal ödəniş həllərinin genişləndirilməsi, maliyyə texnologiyaları bazarına daxil olma prosedurunun sadələşdirilməsi, riskə əsaslanan nəzarət prosedurunun yaradılması və müvafiq çərçivə, xüsusilə maliyyə inklüzivliyinin genişləndirilməsi, şəhərlər və rayonlar arasında fərqin minimuma endirilməsi və ödəniş qərarlarının qəbulunun stimullaşdırılması. Bundan əlavə, AMB ani ödənişlərin (Ani Pay) həyata keçirilməsinin sadələşdirilməsinə yönəlmiş layihə həyata keçirir. Bu baxımdan, 2022-ci ilin yanvar-sentyabr aylarında Ani Pay sistemi ilə ödənişlər 2021-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2.2 dəfə, əməliyyatların sayı isə 3.4 dəfə artıb. Bununla yanaşı, biz bank proseslərinin beynəlxalq standartlara uyğun olmasını istəyirik və bu məqsədlə ISO 222 standartının tətbiqi istiqamətində işlər aparılır.Qeyd edim ki, əksər Azərbaycanın milli ödəniş sisteminin informasiya komponentləri bu standarta uyğunlaşdırılıb. İnanırıq ki, 2022-ci ilin sonu – 2023-cü ilin əvvəlində bu işlər tam yekunlaşacaq. Bu standartın tətbiqi ödəniş proseslərinin avtomatlaşdırılmasını sadələşdirməyə və hesabatların səmərəliliyini artırmağa imkan verəcək. Bundan əlavə, bu istiqamətdə normativ-hüquqi bazanın formalaşdırılması vacibdir. Burada ölkədə “Açıq Bankçılığ”ın (Open Banking) tətbiqindən danışmaq olar. Mərkəzi Bank Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının dəstəyi ilə 2021-ci il üçün yol xəritəsi hazırlayıb. Bu yol xəritəsi 2021-2025-ci illər ərzində müxtəlif tədbirlərin həyata keçirilməsini nəzərdə tutur. Açıq Bankçılığın tətbiqi fintex şirkətlərinin bazara daxil olmasını asanlaşdıracaq, maliyyə xidmətlərinin əlçatanlığını təmin edəcək, banklarla inteqrasiyanı sadələşdirəcək və bir sıra digər üstünlüklər verəcək. Qeyd edim ki, müvafiq standartların hazırlanması tənzimləyici tərəfindən həyata keçirilir. Xüsusən də Banklar Assosiasiyası və Maliyyə Texnologiyaları Assosiasiyası ilə bu istiqamətdə koordinasiya aparırıq”, – deyə o bildirib.
Həmçinin, baş direktorun sözlərinə görə, Mərkəzi Bank beynəlxalq beyin mərkəzləri, maliyyə institutları və banklarla əməkdaşlıq edərək milli rəqəmsal valyutanın inkişafı üzərində işləyir.
“Rəqəmsal manatın inkişafı istiqamətində biz Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə işləyirik. Hazırda bu valyutanın konsepsiyasının formalaşdırılması istiqamətində işlər aparılır. Biz həm də mümkün riskləri qiymətləndirmək üçün araşdırmalar aparırıq. Xüsusi vurğulamaq istəyirəm ki, bu proseslər uzun müddət tələb edir. Buna baxmayaraq, biz əməkdaşlığımızı və rəqəmsal valyutanın qlobal konsepsiyalarının öyrənilməsini davam etdiririk”, – deyə Osmanov bildirib.
F.Osmanov əlavə edib ki, Azərbaycan yeni maliyyə və fintex şirkətlər üçün açıqdır.
“Biz “PayPal” və “Samsung Pay” ilə daim əlaqə saxlayırıq. Qeyd edim ki, Azərbaycanın mövcud qanunvericiliyi xarici maliyyə təşkilatlarının bazara daxil olmasına mane olmur. Hər hansı xarici təşkilatın bizim bazara daxil olması ilə bağlı qərarlar birbaşa qəbul edilir. Bu təşkilatlar öz strategiyalarına və biznes planlarına uyğun olaraq özləri tərəfindən həyata keçirilir”, – F.Osmanov vurğulayıb.
