Neftin qiyməti niyə kəskin düşdü?

“Bu ilin sonuna kimi neft qiymətlərinin çox kəskin ucuz səviyyələrdə qalması ehtimalı yüksəkdir”. 

ENA.az xəbər verir ki, bu barədə məlumatı iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli sosial şəbəkədə paylaşıb. 
 
Ekspert bildirib ki, neftin qiymətinin kəskin enməsi bu gün iki səbəblə bağlıdır:  “Birincisi, bu gün Amerikanın yüngül markalı WTI neftinin may ayının fyuçerslərinin satışının son günüdür. Ona görə də fyuçersləri əlində olan trederlər tezliklə may fyuçerslərini satmaqda maraqlıdırlar. Çünki artıq dünyanın may ayında karantindən çıxma ehtimalı sıfırlandı. Dünyada 4 milyard insan karantin rejimində yaşayır və deməli, neftə olan istehlak ən azından artmayacaq. Hətta trederlər saxlama və daşınma xərclərini də öz ciblərindən verməyə hazırdırlar. Çünki nefti saxlamağa yer yoxdur”. 

Ekspert qeyd edib ki, dünyada bu gün neft istehsalı 100 milyon barreldirsə, istehlakı 70 milyona düşüb: 

“Yəni, hər gün 30 milyon barrel artıq neft yaranıb. Buna görə də neftin qiymətində kəskin enmələr müşahidə olunur və çox güman ki, bu proses dalğa-dalğa hələ davam edəcək. Bu həftə də neftin istehlakında yenə 10 milyon aşağı düşmə ehtimalı var.  Hətta may ayından sonra post-pandemiya dövründə də neftin qiymətində bahalaşmanın olması ehtimalını indiki şərait sıfırlayır. İqtisadi çarxlar dönməyə başlasa belə, bir müddət ucuz nefti yığıb rezervuarlarda saxlamış şirkətlər və neftayırma zavodları o ucuz neftdən istifadə edəcəklər. Yenə istehsal olunan neftin artıqlığı yaranacaq. Ona görə də ən azı bu ilin sonuna kimi neft qiymətlərinin çox kəskin ucuz səviyyələrdə qalması ehtimalı yüksəkdir. Ən yaxşı halda neft qiymətinin 25-30 dollar civarında olması gözlənilir”.

Politoloq Şahin Cəfərli də neftin enməsi qiymətlərinə münasibət bildirib. O qeyd edib ki, bugünkü çöküşün səbəbi məlum problemlərdən əlavə, Kuşinqdəki (Oklahoma) rezervuarların dolmaq üzrə olmasıdır. Ş. Cəfərli əlavə edib ki, bundan başqa, hasilatın ixtisarı barədə qərar hələ qüvvəyə minməyib və Səudiyyə Ərəbistanı başda olmaqla, hər kəs istədiyi qədər neft çıxarmaqla məşğuldur: “ABŞ-ın bəzi neftayırma müəssisələri Səudiyyədən və Rusiyadan neft alır. Amma iyun ayı və ilin sonuna qədər WTI fyuçerslərinin qiyməti 20-35 dollar arasındadır”.

Qeyd edək ki, ABŞ-ın WTI markalı neftinin may fyuçerslərinin qiyməti kəskin ucuzlaşaraq 1 bareli 2,21 dollar olub.