Palatanın dövründə bank sektoru necə dəyişir?
Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası 30 Sentyabr 2018-ci il tarixinə bank sektorunun icmal göstəricilərini açıqlayıb.
"Bİ", ötən ilin 30 Sentyabr tarixi ilə müqayisədə bank sektorunun aktivləri, o cümlədən müştərilərə verilən kreditlər cüzi artsa da, sektor üzrə gəlirlər və xalis mənfəət artmayıb. Bank sektorunun aktivlərinin artmasının əsas səbəbi bankların qiymətli kağızlara (Mərkəzi Bankın notlarına və dövlət istiqrazlarına) investisiyalarını artırmalarıdır. Həmçinin bankların bir-birlərinə yerləşdirdikləri depozitlər də artıb və bu da aktivlərin artmasına təsir göstərib.
Qısası, bank sektorunun kredit aktivliyi hələ də güclü bərpa olunmayıb. Sektorun aktivlərinin artması kreditlərin artması ilə bağlı deyil.
Banklar ötən ilin 9 ayı ilə müqayisədə 2018-ci ilin 9 ayında daha az gəlirlər əldə ediblər. Sektorun xalis mənfəəti də aşağı düşüb.
Ətraflı aşağıdakı müqayisəli cədvəllərdən tanış ola bilərsiniz.
1. Bank sektorunun icmal balansı
(mln manatla)
|
Aktivlər |
30.09.2017 |
30.09.2018 |
|
1. Nağd vəsaitlər |
1,413.3 |
1,377.7 |
|
2. Mərkəzi Bankda müxbir hesablar* |
2,715.1 |
2,408.5 |
|
3. Nostro hesablar (başqa banklardakı müxbir hesablar) |
2,046.0 |
2,057.6 |
|
4. Banklar da daxil olmaqla, maliyyə institutlarındakı depozitlər |
5,826.6 |
6,859.2 |
|
5. Qiymətli kağızlar |
1,320.0 |
3,366.0 |
|
6. Banklar da daxil olmaqla, maliyyə institutlarına kreditlər |
292.6 |
239.5 |
|
6.1 xalis kreditlər |
213.7 |
223.5 |
|
7. Müştərilərə verilən kreditlər |
11,966.9 |
11,901.4 |
|
7.1 Kreditlər üzrə mümkün zərərlərin ödənilməsi üçün məqsədli ehtiyat |
1,685.1 |
1,648.4 |
|
7.2 Xalis kreditlər |
10,281.8 |
10,252.9 |
|
8. Əsas vəsaitlər |
807.0 |
890.1 |
|
9. Qeyri-maddi aktivlər |
129.0 |
130.7 |
|
10. Digər aktivlər (məqsədli ehtiyatlar çıxılmaqla) |
1,410.9 |
1,635.6 |
|
11. Cəmi aktivlər |
26,163.6 |
29,201.8 |
|
Öhdəliklər |
|
|
|
1. Depozitlər (maliyyə institutları istisna olmaqla) |
15,362.4 |
18,249.3 |
|
1.1 Fiziki şəxslərin depozitləri |
6,999.5 |
8,114.9 |
|
1.1.1 müddətli |
5,136.8 |
5,548.1 |
|
1.1.2 tələbli |
1,862.7 |
2,566.8 |
|
1.2 Hüquqi şəxslərin depozitləri** |
8,362.9 |
10,134.4 |
|
1.2.1 müddətli |
1,905.7 |
1,830.8 |
|
1.2.2 tələbli***, o cümlədən |
6,457.2 |
8,303.6 |
|
- sahibkarlıqla məşğul olan fiziki şəxslərin depozitləri |
|
84.2 |
|
2. Mərkəzi Bankın banklara qarşı tələbləri |
570.8 |
409.3 |
|
3. Loro hesablar |
211.7 |
194.7 |
|
4. Maliyyə institutlarının depozitləri |
1,703.2 |
1,224.8 |
|
5. Bankların kreditləri |
166.0 |
80.9 |
|
6. Digər maliyyə institutlarının kreditləri |
2,022.5 |
1,938.0 |
|
7. Banklar tərəfindən buraxılmış qiymətli kağızlar |
1,903.2 |
1,833.6 |
|
|
8. Digər passivlər**** |
1,205.2 |
1,158.4 |
|
|
9. Cəmi öhdəliklər |
23,145.0 |
25,089.0 |
|
|
|
|
||
|
KAPİTAL |
|
|
|
|
10. Xüsusi kapital |
2,775.0 |
3,868.7 |
|
|
11. Ümumi ehtiyatlar |
243.6 |
244.1 |
|
|
12. Cəmi kapital |
3,018.6 |
4,112.8 |
|
|
13. Cəmi öhdəliklər və kapital |
26,163.6 |
29,201.8 |
|
Qeyd: Prudensial hesabatlılıq metodologiyası əsasında hazırlanmışdır. Sahibkarlıqla məşğul olan fiziki şəxslərin depozitləri hüquqi şəxslərin depozitlərində əks olunmuşdur
* Mərkəzi Bankdan cəlb olunmuş kreditlər üzrə girov qismində iştirak edən bloklaşdırılmış xarici valyutada vəsaitlər daxil olmaqla
** Mərkəzi idarəetmə və bələdiyyə idarəetmə orqanlarının depozitləri daxil olmadan, fərdi sahibkarlıqla məşğul olan fiziki şəxslərin depozitləri daxil olmaqla
*** Qeyri-bank maliyyə institutlarının cari hesabları daxil olmaqla
**** Fiziki şəxslərin subordinasiya xarakterli depozitləri nəzərə alınmaqla
Cədvəl 2. Mənfəət və zərər haqqında hesabat (Bank sektoru üzrə)
(mln manatla)
|
Mənfəət və zərər maddələri |
30.09.2017 |
30.09.2018 |
|
1. Faiz və gəlirlərin bu qəbildən olan növləri |
1,437.3 |
1,288.3 |
|
1.1 Kreditlər üzrə faizlər |
1,058.2 |
899.4 |
|
2. Faiz və onlara bağlı xərclər |
687.8 |
441.1 |
|
2.1 depozitlər üzrə faizlər |
284.5 |
288.6 |
|
3. Xalis faiz gəliri (zərəri) |
749.6 |
847.2 |
|
4. Qeyri-faiz gəlirləri |
779.7 |
393.3 |
|
5. Qeyri-faiz xərcləri |
708.5 |
731.4 |
|
6. Əməliyyat mənfəəti (zərəri) |
820.8 |
509.1 |
|
7. Aktivlər üzrə mümkün zərərlərin ödənilməsi üçün xüsusi ehtiyatın yaradılmasına ayırmalar (xərclər) |
321.3 |
313.7 |
|
8. Digər gəlirlər (xərclər) |
2.9 |
1.2 |
|
9. Vergilər ödənilənədək mənfəət (zərər) |
502.4 |
196.6 |
|
10. Mənfəətdən vergilər |
22.7 |
24.8 |
|
11. Xalis mənfəət (zərər) |
479.7 |
171.8 |
Cədvəl 3. Maliyyə bazarlarının iştirakçıları haqqında ümumi məlumat
(Banklar)
|
|
30.09.2017 |
30.09.2018 |
|
Bankların sayı |
31 |
30 |
|
Dövlət bankları |
2 |
2 |
|
Özəl banklar |
29 |
28 |
|
Xarici kapitallı banklar |
16 |
15 |
|
nizamnamə kapitalının 50%-dən 100% -ə qədərini təşkil edən |
8 |
8 |
|
- xarici bankların yerli filialları |
2 |
2 |
|
nizamnamə kapitalının 50%-dən az olan hissəsini təşkil edən |
8 |
7 |
|
İlin əvvəlindən lisenziya alan bankların sayı |
0 |
0 |
|
İlin əvvəlindən lisenziyası ləğv edilmiş bankların sayı |
1 |
0 |
|
Bankların filiallarının sayı |
557 |
511 |
|
Bankların şöbələrinin sayı |
142 |
143 |
|
ATM-lərin sayı |
2,486 |
2,479 |
|
İşçilərin sayı |
16,340 |
17,066 |
